Centrum Badań nad Przestrzeganiem Zaleceń Terapeutycznych

Centrum Badań nad Przestrzeganiem Zaleceń Terapeutycznych, podporządkowane Zakładowi Medycyny Rodzinnej, zostało powołane do życia przez Rektora Uniwersytetu Medycznego w Łodzi zarządzeniem nr 137/2020 z dnia 23 grudnia 2020 r.

Naukowcy zgrupowani w Centrum, kierowanym przez prof. Przemysława Kardasa, mają bogate i unikalne w skali krajowej doświadczenie w badaniach nad uwarunkowaniami systematyczności leczenia się pacjentów. Należą oni do wiodących specjalistów w tej dziedzinie w skali światowej. Odzwierciedleniem tego jest znaczna liczba międzynarodowych projektów badawczych, oraz obszerna lista pochodzących z tych badań publikacji naukowych, w których odgrywali oni kluczową rolę.

Utworzenie tej nowej jednostki naukowej pozwoli na dalszą intensyfikację prowadzonych prac badawczych. Cele, jakie przyświecają Centrum, to również szeroko pojęta działalność edukacyjna i popularyzatorska. Powstanie Centrum, które jest jedyną instytucją naukową o takim charakterze w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, przyczyni się także do umocnienie wizerunku Uniwersytetu Medycznego w Łodzi jako uczelni cechującej się wyjątkową innowacyjnością.

Wielokierunkowe korzyści z poprawy przestrzegania zaleceń terapeutycznych
Rysunek pochodzi z Kardas P. From non-adherence to adherence: Can innovative solutions resolve a longstanding problem? Eur J Intern Med. 2023 Oct 15:S0953-6205(23)00367-9.
Najnowsze osiągnięcia, jakimi może pochwalić się zespół Centrum Badań nad Przestrzeganiem Zaleceń Terapeutycznych to:
  • Stworzenie aplikacji zdrowotnej “Moje zdrowie na co dzień”. Aplikacja ta, opracowana w ramach Programu GATEKEEPER przez naukowców z Centrum Badań nad Przestrzeganiem Zaleceń Terapeutycznych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi pod kierunkiem Prof. Przemysława Kardasa, pomaga pacjentom leczyć systematycznie ich schorzenia przewlekłe. Jej testy kliniczne miały miejsce w Polsce, a także – dzięki programowi GATEKEEPER Twinning – na Węgrzech. Więcej informacji tutaj>>
  • Stworzenie innowacyjnego europejskiego programu edukacyjnego na temat zarządzania polipragmazją i przestrzeganiem zaleceń terapeutycznych przez osoby starsze, który dla wszystkich zainteresowanych dostępny jest on-line (skills4adherecnce.eu); program wykorzystywany jest obecnie szeroko m.in. przez polskich i zagranicznych studentów i pracowników służby zdrowia
  • Wykonanie i opublikowanie pionierskich analiz ogólnopolskiej bazy e-recept pozwalających na obiektywną ocenę przestrzegania zaleceń terapeutycznych przez wszystkich Polaków
  • Zainicjowanie na forum globalnym działań zmierzających do wprowadzenia standaryzacji wykorzystania zasobów Big Data do oceny przestrzegania zaleceń terapeutycznych
  • Zostanie przez prof. Przemysława Kardasa członkiem Komitetu Zarządzającego oraz formalnym (i jedynym) reprezentant Polski w europejskim partnerstwie naukowym pn. ENABLE Cost Action ‘European Network to Advance Best practices & technoLogy on medication adherencE’
  • Objęcie przez prof. Przemysława Kardasa w prestiżowym piśmie „Pharmaceutics” roli redaktora wydania specjalnego poświęconego użyciu wielkich zbiorów danych medycznych do oceny przestrzegania zaleceń terapeutycznych pt. „Medication Adherence Assessed with Real-World Data: New Opportunities Provided by Big Data”

Ostatnie publikacje zespołu Centrum:

  1. Kardas P, Kwiatek A, Włodarczyk P, Urbański F, Ciabiada-Bryła B. Is the KOS-Zawał coordinated care program effective in reducing long-term cardiovascular risk in coronary artery disease patients in Poland? Insights from analysis of statin persistence in a nationwide cohort. Kardiol Pol. 2024 Jul 11.
  2. Hosszú D, Dima AL, Fernández FL, Schneider MP, van Dijk L, Tóth K, Duman M, Davis W, Andriciuc C, Egan R, Vrijens B, Kardas P, Bitterman N, Mucalo I, Ghiciuc CM, Ágh T. Engagement of medication users in the development and implementation of digital medication adherence technologies: a multi-stakeholder study. Expert Rev Pharmacoecon Outcomes Res. 2024 Jul 1:1-8.
  3. Kardas P, Kwiatek A, Włodarczyk P, Urbański F, Ciabiada-Bryła B. Statins use amidst the pandemic: prescribing, dispensing, adherence, persistence, and correlation with COVID-19 statistics in nationwide real-world data from Poland. Front Pharmacol. 2024 Apr 9;15:1350717.
  4. Kardas P, Aarnio E, Agh T, van Boven JFM, Dima AL, Ghiciuc CM, Kamberi F, Petrova GI, Nabergoj Makovec U, Trečiokienė I. New terminology of medication adherence enabling and supporting activities: ENABLE terminology. Front Pharmacol. 2023 Oct 13;14:1254291.
  5. Kardas P. From non-adherence to adherence: Can innovative solutions resolve a longstanding problem? Eur J Intern Med. 2024 Jan;119:6-12..
  6. Agh T, van Boven JF, Kardas P. Europe’s cost of living crisis jeopardises medication adherence. BMJ. 2023 Mar 30;380:747.
  7. Kardas P, Ágh T, Dima A, Goetzinger C, Potočnjak I, Wettermark B, van Boven JFM. Half a Century of Fragmented Research on Deviations from Advised Therapies: Is This a Good Time to Call for Multidisciplinary Medication Adherence Research Centres of Excellence? Pharmaceutics. 2023 Mar 14;15(3):933.
  8. Kardas P, Dima AL, Potočnjak I, Wettermark B, Agh T. Editorial: Recent advances in attempts to improve medication adherence-from basic research to clinical practice. Front Pharmacol. 2023 Feb 8;14:1144662.
  9. Kardas P, Bago M, Barnestein-Fonseca P, Garuolienė K, Granas AG, Gregório J, Hadžiabdić MO, Kostalova B, Leiva-Fernández F, Lewek P, Mala-Ladova K, Schneider MP, van Boven JFM, Volmer D, Ziampara I, Ágh T. Reimbursed medication adherence enhancing interventions in 12 european countries: Current state of the art and future challenges. Front Pharmacol. 2022 Aug 11;13:944829.
  10. Ágh T, Hadžiabdić MO, Garuoliene K, Granas AG, Aarnio E, Menditto E, Gregório J, Barnestein-Fonseca P, Mevsim V, Kardas P; European Network to Advance Best Practices and Technology on Medication Adherence (ENABLE). Reimbursed Medication Adherence Enhancing Interventions in European Countries: Results of the EUREcA Study. Front Pharmacol. 2022 Jun 17;13:892240
  11. Kardas P, Boven JFM, Pinnock H, Menditto E, Wettermark B, Tsiligianni I, Ágh T, ENABLE collaborators. Disparities in European healthcare system approaches to maintaining continuity of medication for non-communicable diseases during the COVID-19 outbreak. Lancet Reg Health Eur, 2021; 4: 100099. link>>
  12. Kardas P, Urbański F, Lichwierowicz A, Chudzyńska E, Kardas G, Czech M. Prevalence and Age Structure of Polypharmacy in Poland: Results of the Analysis of the National Real-World Database of 38 Million Citizens. Pharmacol. 2011;12:655364. link>>
  13. Kardas P, Urbański F, Lichwierowicz A, Chudzyńska E, Czech M, Makowska K and Kardas G. The Prevalence of Selected Potential Drug-Drug Interactions of Analgesic Drugs and Possible Methods of Preventing Them: Lessons Learned From the Analysis of the Real-World National Database of 38 Million Citizens of Poland. Front. Pharmacol. 2021;11:607852. doi: 10.3389/fphar.2020.607852
  14. Kardas P, Cieszyński J, Czech M, Banaś I, Lewek P. Primary nonadherence to medication and its drivers in Poland: findings from the electronic prescription pilot analysis. Pol Arch Intern Med. 2020 Jan 31;130(1):8-16. doi: 10.20452/pamw.14994.
  15. Kardas P, Aguilar-Palacio I, Almada M, Cahir C, Costa E, Giardini A, Malo S, Massot Mesquida M, Menditto E, Midão L, Parra-Calderón CL, Pepiol Salom E, Vrijens B. The Need to Develop Standard Measures of Patient Adherence for Big Data: Viewpoint. J Med Internet Res. 2020 Aug 27;22(8):e18150. doi: 10.2196/18150.
  16. Kardas P, Dąbrowa M, Witkowski K. Adherence to treatment in paediatric patients – results of the nationwide survey in Poland. BMC Pediatr. 2021 Jan 6;21(1):16. doi: 10.1186/s12887-020-02477-z.
  17. Kardas G, Panek M, Kuna P, Cieszyński J, Kardas P. Primary Non-Adherence to Antihistamines-Conclusions From E-Prescription Pilot Data in Poland. Front Pharmacol. 2020 May 21;11:783. doi: 10.3389/fphar.2020.00783.
  18. Kardas G, Panek M, Kuna P, Kardas P. Primary non-adherence to inhaled medications measured with e-prescription data from Poland. Clin Transl Allergy. 2020 Oct 7;10:39. doi: 10.1186/s13601-020-00346-7.
  19. Kurczewska-Michalak M, Kardas P, Czajkowski M. Patients’ Preferences and Willingness to Pay for Solid Forms of Oral Medications-Results of the Discrete Choice Experiment in Polish Outpatients. 2020 Mar 6;12(3):236. doi: 10.3390/pharmaceutics12030236.
  20. Maffoni M, Traversoni S, Costa E, Midão L, Kardas P, Kurczewska-Michalak M, Giardini A. Medication adherence in the older adults with chronic multimorbidity: a systematic review of qualitative studies on patient’s experience. Eur Geriatr Med. 2020 Jun;11(3):369-381. doi: 10.1007/s41999-020-00313-2.
  21. Menditto E, Orlando V, De Rosa G, Minghetti P, Musazzi UM, Cahir C, Kurczewska-Michalak M, Kardas P, Costa E, Sousa Lobo JM, Almeida IF. Patient Centric Pharmaceutical Drug Product Design-The Impact on Medication Adherence. 2020 Jan 3;12(1):44. doi: 10.3390/pharmaceutics12010044.
  22. Granata N, Traversoni S, Kardas P, Kurczewska-Michalak M, Costa E, Midão L, Giardini A. Methodological features of quantitative studies on medication adherence in older patients with chronic morbidity: A systematic review. Patient Educ Couns. 2020 Oct;103(10):2132-2141. doi: 10.1016/j.pec.2020.04.006.